DILI – Simeira Asosiasaun Nasaun-sira Iha Sudeste Aziátiku (ASEAN) ba dala 44 no 45, hosi loron 8 to’o 11 Outubru iha Vientiane, kapitál Laos ho lema Hasa’e konetividade infraestrutura rejionál no avansa integrasaun ekonómika.
Ho tema “ASEAN: Hasa’e Konetividade no Reziliénsia”, simeira sira, ne’ebé halibur delegadu hamutuk 2,000 resin no jornalista hamutuk 1,000 resin, iha enkontru liu 20.
Diskusaun sira sei foka ba hasa’e konetividade infraestrutura rejionál, hamenus lakuna dezenvolvimentu, avansa integrasaun ekonómika, no promove interkámbiu ema ba ema hodi hametin relasaun entre nasaun membru ASEAN no nasaun sira seluk enkuantu rezolve oportunidade no dezafiu atuál sira.
Enkontru sira sei partisipa hosi xefe Estadu no Governu hosi nasaun membru ASEAN, nasaun parseiru diálogu no nasaun parseiru esternu, no mós reprezentante hosi organizasaun rejionál no internasionál sira.
Interkámbiu ekonómiku no komérsiu entre Xina no ASEAN sai besik liután iha tinan hirak liubá, ho Xina sai hanesan parseiru komersiál boot liu hosi ASEAN durante tinan 15 dezde 2009.
Estatístika ikus liu hosi Administrasaun Jerál Alfándega Xina nian hatudu katak ASEAN sai hanesan parseiru komersiál boot liu hosi Xina iha tinan 2009. fulan ualu dahuluk tinan 2024 nian, ho aumentu pursentu 10 tinan-ba-tinan iha volume importasaun no esportasaun sira hosi Xina ba ASEAN.
Partisipante sira hatete katak promove dezenvolvimentu ho kualidade aas hosi Inisiativa Sintu no Estrada, hametin kooperasaun iha setór oioin iha ámbitu Parseria Ekonómika Abranjente Rejionál, no avansa negosiasaun sira kona-ba ronda foun ida hosi hadi’a sira ba Área Komérsiu Livre Xina-ASEAN sei kria oportunidade foun sira ba integrasaun ekonomia rejionál sira-nian.
“Ho integrasaun rejionál ida ne’e, ho lojístika no Inisiativa Sintu no Estrada, ita bele lori ASEAN sai hanesan pontu sentru hanesan hub ka sentru ba empreza boot sira atu loke sira nia sede ka sentru manufaktura iha ASEAN ka Laos. Aleinde ne’e mós fó oportunidade ba transferénsia teknolojia no dezenvolvimentu rekursu umanu, tanba integra ho ekonomia avansadu sira hanesan Xina, Japaun, Koreia-Súl, Austrália no seluk tan sei ajuda ekonomia lokál aprende hosi teknolojia avansadu sira,” dehan Thanongsinh Kanlaya, vise-prezidente ezekutivu hosi Lao National Kámara Komérsiu no Indústria.
“Avansa integrasaun rejionál bele ajuda hamenus kustu sira no impostu sira, ne’ebé permiti ona ami mobiliza kadeia industriál tomak iha Laos no nasaun sira ne’ebé hale’u”, hatete hosi Wu Xinghua, vise-prezidente ezekutivu hosi Kámara Komérsiu Laos-Xinés.
Fonte Notísia: CCTV+