Fevereiru hanesan fulan manas datoluk iha mundu no ba dala 19 iha períodu fulan 20 nia laran ne’ebé temperatura liu 1,5ºC (grau Celsius) kompara ho époka pré-industriál, fó sai iha Segunda-feira ne’e.
Avaliasaun, ne’ebé hala’o hosi Institutu Portugés hosi Tasi no Atmosfera (IPMA), kalkula katak iha fulan liubá manas liu besik 1,59ºC duké média pré-industriál hosi tinan 1850-1900.
Referénsia ba 1.5oC tanba ida-ne’e maka valór ne’ebé nasaun sira iha mundu kompromete atu labele ultrapasa iha konferénsia ONU nian kona-ba klima ne’ebé hala’o iha 2015 iha Paris, ne’ebé rezulta iha buat ne’ebé hanaran Akordu Paris nian. Nasaun sira kompromete ona atu foti medida sira hodi prevene akesimentu globál aas liu 2oC kompara ho époka pré-industriál, no prefere liu atu asegura katak aumentu ida-ne’e la liu 1.5oC.
Tuir dadus ne’ebé agora fó sai, temperatura média globál maka 13.36ºC, 0.63oC aas liu valór médiu ba períodu 1991-2020.
Hodi konsidera de’it Europa, fulan Fevereiru iha temperatura média ida aas liu valór referénsia sira 1991-2020 nian, liuliu iha Eskandinávia, Islándia no Alpes. Maibé, iha Europa Leste rejista rejiaun boot ida ho temperatura sira ne’ebé ki’ik liu média. Kona-ba udan, Europa rejista udan-been ne’ebé menus hosi média.
Iha Portugál, fulan ne’e manas tebes no normál kona-ba udan, hanesan indika mós hosi boletin IPMA nian. Espesifikamente, Fevereiru maka manas liu ba dala hitu iha Portugal kontinentál dezde 2000, ho temperatura média anin nian (11.17oC) 1.30oC aas liu duké períodu 1991-2020. Valór médiu sira hosi temperatura másimu no mínimu mós aas liu duké normál.
Ho valór sira presipitasaun nian, nomeadamente iha loron 28 iha rejiaun Kosta Alentejo nian no parte Lisboa no Vale Tágo nian, área iha rai-maran meteorolójiku tun, konsentra iha parte ki’ik ida hosi Barlavento Algarvio (rai-maran fraku).
